Dzieci poznają świat dzięki komunikacji. Słowa pozwalają na wyrażenie potrzeb, a nazywanie kolejnych przedmiotów porządkuje świat. Nie wszystko można wyrazić słowami, więc komunikacja niewerbalna uzupełnia świat pojęć o emocje i pozwala wzmocnić przekaz o to, czego nie kontroluje mózg. Służy również budowie relacji i porozumienia z drugim człowiekiem.

Dlaczego mowa ciała jest taka ważna?

Warto pamiętać, że tylko część komunikacji opiera się na słowach. Niewerbalnie dzieci informują o uczuciach, emocjach, pokazują swoje nastawienie do szkoły i stosunek do nauczyciela w czasie odpowiedzi. Ważne, by prawidłowo czytać komunikaty dzieci i przy okazji uczyć je posługiwania się mową ciała.

Pojęcie komunikacji niewerbalnej najłatwiej wyjaśnić na przykładach z codziennego życia. Zadaj dziecku kilka pytań, które uświadomią mu, że dobrze zna ten sposób porozumiewania się z rodzicami i kolegami.

Zabawa w pytania i odpowiedzi

• Po czym poznajesz, że ktoś ma zły humor lub jest smutny?

• Czy potrafisz ocenić szczerość rozmówcy?

• Czy łatwiej byłoby Ci odmówić przysługi przyjaciołom osobiście czy przez sms? Jak myślisz, dlaczego?

• Czy uważasz, że emocje można łatwo ukryć?

• Jak pokażesz radość z powodu sukcesu bliskiej osoby?

• Czy wyobrażasz sobie, że rozmówca nie gestykuluje?

Jak odbierają Cię inni?

Bez mowy ciała ludzie mogliby przestać rozumieć siebie nawzajem. Wskazówką jest jeszcze jedna zasada, która opisuje skuteczność komunikatu: 10% to słowa, 30% wynika ze sposobu mówienia, czyli np. z głosu, a już 60% to mowa ciała. Chodzi o cały system zachowań i gestów, które sygnalizują innym nastrój, stres, radość i nastawienie. Mina może być ostrzeżeniem, a sposób mówienia informuje, czy żartujesz lub mówisz poważnie – spróbuj powiedzieć to samo zdanie na kilka sposobów.

Zamknięta postawa, odwracanie wzroku, ciche mówienie – to czynniki, które dają obraz niepewnego ucznia. Jeśli ta niepewność wynika z nieprzygotowania, nauczyciel szybko odczyta komunikat właśnie z mowy ciała. Podobnie kształtują się relacje z przyjaciółmi. Uśmiech, otwarta postawa, dobre emocje sprawiają, że łatwiej nawiązać i utrzymać kolegów przy sobie. Idealnym sposobem na wyjaśnienie tych mechanizmów jest trening w postaci scenek. Wybierzcie sobie ulubiony wierszyk i spróbujcie czytać go, wchodząc w różne role: znudzonego, wesołego i dowcipnego lub pewnego siebie ucznia. Pokaż dziecku, jak odbierane są różne gesty, poproś, żeby zwróciło uwagę na podobne sygnały u siebie, rodziny i znajomych. Zapytaj, jak je odbiera i czy zgadza się z ich powszechnym odbiorem. Każdy sposób jest dobry, by rozwinąć dodatkowe zdolności.  

Zanim rozwinęła się mowa, królowało porozumiewanie się bez słów. Mimika i gesty to sposoby na wyrażanie emocji oraz alternatywna forma porozumiewania się. Wykorzystywanie ich w komunikacji ma duże znaczenie w szkole, w relacjach z przyjaciółmi i domownikami. Pokaż dziecku, jak wiele mówi ciało o emocjach i nastawieniu.