Rodzeństwo ze sobą rywalizuje – jak sprawić, by spróbowało się zaprzyjaźnić?

Dziś, zdaniem psychologów, rywalizacja rodzeństwa jest czymś zupełnie normalnym i ma swoje zalety. Uczy sztuki negocjacji, rozwiązywania problemów czy osiągania kompromisów. Ponadto konflikt rozwiązany w konstruktywny sposób, może pełnić istotną rolę w późniejszym kształtowaniu pozytywnych relacji międzyludzkich.

 

Powody konfliktów

Spory w rodzeństwie mogą powstawać z najbardziej błahych powodów. Najczęściej jest to różnica zdań, naruszenie zasad współżycia lub konflikt interesów: dzieci chcą bawić się tą samą zabawką, ale nie chcą oglądać tej samej bajki albo jednocześnie chcą korzystać z komputera. Powody można mnożyć w nieskończoność. Rodzeństwo rywalizuje ze sobą również o uwagę rodziców: dzieci chcą czuć się zauważone. Często sprawdzają, kogo mama i tata bardziej kochają. W ich odczuciu łatwo to poznać po tym, komu na więcej pozwolą. Próbując zaspokoić własne potrzeby, dzieci nie uwzględniają i nie dostrzegają tego, czego chce druga strona. Jeśli nie potrafią w prosty i otwarty sposób komunikować swoich chęci, wyrazem emocji może być sprzeczka.

 

Dobry pomysł!

Opracujcie wspólnie Regulamin Rodzinny. Ustalcie w nim zasady współpracy: korzystania ze swoich rzeczy, komputera, telewizji, czasu tylko dla siebie. Podzielcie obowiązki domowe tak, aby każdy je znał i akceptował. Ważne, by w dokumencie pojawiły się także reguły rozwiązywania sporów, proszenia o pomoc i wspólnego funkcjonowania w domu.

Gdy rodzeństwo rywalizuje…

Jeśli rywalizacja mieści się w granicach zdrowego rozsądku, nie ma powodów do obaw. Gdy zaczyna wymykać się spod kontroli, trzeba interweniować. Niezdrowa rywalizacja i konflikty między dziećmi mogą zaważyć na ich stosunkach w przyszłym życiu. Należy zmniejszać skutki napięć i nauczyć dzieci szukania kompromisów, a także dać im poczucie sprawiedliwości. Staraj się zrozumieć, dlaczego dzieci się kłócą. Powodów może być wiele: zazdrość, frustracja, stres, nieumiejętność negocjacji, wyrażania emocji, rozwiązywania konfliktów oraz nuda. Nieporozumienia mogą zdarzać się częściej lub rzadziej i przebiegać w różny sposób. Wszystko jest zależne od wieku oraz temperamentu dzieci. Warto wykazać się spokojem, uważnie słuchać, rozmawiać i tłumaczyć, jak szukać porozumienia  – to działa. 

 

Pomóż dzieciom w dobrych relacjach:

  • ustal jasne, sprawiedliwe zasady współżycia między rodzeństwem,
  • akceptuj uczucia dzieci,
  • daj im dobry przykład – naucz dzieci, jak traktować z szacunkiem siebie nawzajem,
  • wysłuchaj wszystkich stron konfliktu,
  • ucz wspólnego działania,
  • pokaż, że należy rozmawiać, wyjaśniać, prosić o zgodę, szukać kompromisu i przepraszać,
  • podkreślaj indywidualność, by dzieci czuły się ważne, docenione i kochane,
  • chwal dobre zachowanie dzieci,
  • reaguj, gdy dochodzi do bójek – daj dzieciom czas na ostudzenie emocji i usiądźcie razem do rozmowy.

Wspólne hobby zainteresowania łączą rodzeństwo

Bliskość emocjonalna tworzy się najczęściej wtedy, kiedy rodzeństwo spędza czas razem: wzmacniają się więzi, rodzą wspólne zainteresowania. Poszukiwanie pasji, która połączy braci lub siostry, ma wiele korzyści – takie zabawy rozwijają konkretne umiejętności, pozwalają też ćwiczyć fantazję, wyobraźnię i kreatywność.

 

Rodzeństwo może razem spędzać czas!

  1. Hobby, które łączy – np. uprawianie sportów, zbieranie ciekawych przedmiotów, zabawy logiczne, gry planszowe. To sprawdzone sposoby na wspólny czas i poznawanie swoich cech charakteru oraz nauka zdrowej rywalizacji. Może okaże się, że rodzeństwo stanowi świetny sportowy duet? Młodszy brat swoimi sukcesami może zmotywować do działania starszego lub ośmielić go do drużynowych rozgrywek.
  2. Wspólna wyprawa na basen – może poprawić humor, sprawić dużo radości i dobrze nastroić na następne dni. To również sposób na rozładowanie nadmiaru energii.
  3. Wieczór rodzinny – przynajmniej jeden wieczór w tygodniu spędźcie razem. Poświęćcie ten czas wyłącznie rozmowie. Możecie zaplanować coś dobrego do jedzenia – tak, by każdy brał udział w przygotowaniu posiłku. Opowiadanie o dniu, o tym, co śmiesznego się wydarzyło lub może poruszenie rodzinnej sprawy – ważne, by szansę na zabranie głosu miał każdy.
  4. Wspólne rozgrywki przy komputerze – to dobre rozwiązanie dla małych fanów gier komputerowych. Jeśli rodzeństwo lubi relaksować się w ten sposób, a często kłóci się o kolejność zabawy, warto znaleźć takie rozwiązanie, które pozwoli na działanie w drużynie, np. tryb multiplayer. Gracze mogą rywalizować ze sobą o liczbę punktów lub tworzyć drużynę, która razem zdobywa kolejne sprawności i etapy gry.

Rodzeństwo, które żyje w zgodzie, bez kłótni, po prostu nie istnieje. Na szczęście dziecięcy świat to nie tylko zazdrość, rywalizacja i chęć rewanżu, ale także miłość, przyjaźń, porozumienie, wzajemna pomoc oraz wsparcie dla najbliższych. Rodzeństwo stanowi dla siebie naturalną konkurencję, która prowokuje niejako rywalizację i sprzeczki, ale te problemy kończą się wraz z wiekiem. Konflikty braci i sióstr mają także swoje dobre strony: uczą wygrywać oraz przegrywać, są źródłem doświadczeń, pokazują, że z przeciwnikiem należy się liczyć. W dorosłym życiu z kolei dziecięce spory przeradzają się w tę prawdziwą przyjaźń rodzeństwa. Jeżeli nieporozumienia mieszczą się w granicach rozsądku, nie ma powodów do zmartwień. Interwencja jest potrzebna tam, gdzie zabraknie wzajemnego szacunku i mediacja rodziców stanie się prawdziwą pomocą.

Konflikty między rodzeństwem są nieuniknionym elementem codziennego życia. Im mniejsza różnica wieku pomiędzy dziećmi, tym większe pole do rywalizacji – która najczęściej prowadzi do kłótni. Kiedy należy powiedzieć stop? W jaki sposób pomóc dzieciom w znalezieniu wspólnego języka?