Zintegrowane zmysły

 

W każdej chwili jesteśmy poddawani działaniu bodźców zewnętrznych. Dzięki temu, że w dzieciństwie nauczyliśmy się je odpowiednio przetwarzać, segregować i interpretować, możemy funkcjonować prawidłowo. Zmysł równowagi, umiejętność wykonywania układów ruchowych i prawidłowe reakcje na bodźce – to wszystko jest zasługą integracji sensorycznej. 

 

 

Integracja sensoryczna (SI) – jest to prawidłowa organizacja wrażeń zmysłowych dostarczanych przez receptory wszystkich zmysłów, którymi operujemy.

 

Zmysły najlepiej działają razem

Prawidłowy rozwój dziecka sprawia, że jego zmysły współpracują. Dzięki temu pojawia się świadomość własnego ciała i możliwe jest poprawne wykonywanie czynności, takich jak skakanie na skakance, rozpoznawanie przedmiotów przez dotyk, bujanie się na huśtawce czy kozłowanie piłką. Między innymi to właśnie prawidłowa integracja sensoryczna pozwala na płynne poruszanie się i złapanie równowagi podczas potknięcia. Dzięki niej dziecko przejawia prawidłową wrażliwość na bodźce, jest w stanie się skoncentrować, z łatwością przychodzi mu mówienie, a jego aktywność ruchowa nie budzi zastrzeżeń.

 

Zgodna praca zmysłów to:

  • Bezproblemowe pisanie i czytanie na głos

  • Wyraźna mowa i odpowiednia dykcja

  • Zdrowa, naturalna postawa w ławce i przy biurku

  • Dobra koordynacja ruchowa

  • Uzdolnienia sportowe

  • Łatwość koncentracji na jednym zadaniu

  • Zdolność do zawierania wielu kontaktów z rówieśnikami

  • Samodzielność przy ubieraniu i podejmowaniu decyzji

Zabawa jak lekarstwo

Rozwój i integracja zmysłów najintensywniej przebiegają przez pierwsze 7 lat życia dziecka – następnie te procesy zwalniają. Oznacza to, że okres przed rozpoczęciem nauki i w pierwszych szkolnych latach jest szczególnie istotny. Aby w pełni wykorzystać ten czas, zachęcaj dziecko do… częstej zabawy. Bieganie po podwórku, wspinanie się po drzewach, chodzenie boso po trawie, skoki na skakance – to właśnie takie aktywności najbardziej sprzyjają integracji sensorycznej. Im bardziej zróżnicowane zajęcia, tym większa korzyść. Warto dobierać zabawy do wieku dziecka.

 

Ćwiczenia wzmacniające integrację zmysłów:

  • Tor przeszkód – wymaga od dziecka pełzania, turlania, wspinania i skakania.
  • Taczka – dziecko dłońmi opiera się o podłogę, a rodzic chwyta je za uda i prowadzi jak taczkę.
  • Wspólne gotowanie – zachęć dziecko do pomocy w kuchni i poproś o: mieszanie, ugniatanie ciasta, wycinanie ciasteczek, przelewanie płynów.
  • Berek – zaproście do zabawy całą rodzinę; bieganie, uniki, ucieczka przed goniącym to dobry trening.
  • Równowaga – zadanie polega na wykonywaniu „jaskółki” i „bociana" z zamkniętymi oczami.

Warto wiedzieć

Dzięki aktywnej zabawie i dostarczaniu wielu bodźców, zmysły dziecka współpracują. Im więcej tego typu naturalnych ćwiczeń, tym mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia konieczności podjęcia terapii SI. Motywowanie dziecka do aktywności poza szkołą i zabaw angażujących wiele zmysłów to najskuteczniejsza profilaktyka prawidłowego rozwoju sensorycznego.

Integracja sensoryczna – pojęcie znane głównie psychologom, wychowawcom i terapeutom. Rodzicom kojarzy się z terapią dzieci niepełnosprawnych. Tymczasem oznacza ona zgodną pracę zmysłów, prawidłową postawę i koncentrację w szkole – jak więc rozwijać ją u dzieci?